-
Thực trạng của ô nhiễm không khí ở Việt Nam
Thực trạng của ô nhiễm không khí tại Việt Nam nói riêng và trên toàn toàn cầu đại quát đang ở mức báo động đỏ. Nồng độ những chất ô nhiễm trong không khí như CO2, NO2, SO2, O3,…đang ở mức khôn cùng cao. Sức khỏe còn chính chúng ta đang bị đặt vào một tình thế nghiêm trọng.
Chi tiết tại:
1. Nồng độ CO2 (Carbon Dioxide)
CO2, hay carbon dioxide, là một trong những chất gây ô nhiễm không khí phổ biến nhất trên toàn cầu. Được sinh ra cốt yếu trong khoảng hoạt động đốt cháy nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, và khí đốt tự nhiên, CO2 đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu. Việc nâng cao nồng độ CO2 trong không khí không chỉ làm trái đất ấm lên mà còn dẫn đến những hệ quả nguy hiểm khác đối mang sức khỏe con người và môi trường, góp phần làm cho gia nâng cao thực trạng ô nhiễm không khí.thực trạng ô nhiễm môi trường không khí ở Việt Nam đang ngày càng nghiêm trọng, với nồng độ CO2 trong không khí đã nâng cao lên đáng nhắc trong những năm mới đây. Theo số liệu từ Tổng cục Môi trường, nồng độ CO2 trung bình tại các thị thành lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã vượt ngưỡng an toàn cho phép của đơn vị Y tế thế giới (WHO). Cụ thể, ở Hà Nội, nồng độ CO2 đã đạt mức 410 ppm (phần triệu), khiến gia tăng thực trạng ô nhiễm không khí hiện nay ở khu vực này.
2. Nồng độ NO2 (Nitrogen Dioxide)
NO2, hay nitrogen dioxide, là một chất ô nhiễm không khí độc hại, sinh ra từ các quá trình đốt cháy, đặc thù là trong khoảng các công cụ liên lạc và công nghiệp. NO2 không chỉ gây ra những vấn đề về hô hấp mà còn là căn do chính dẫn tới hiện tượng mưa axit, làm suy thoái môi trường tự nhiên và tác động trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng.Thực trạng của ô nhiễm không khí tại Việt Nam liên quan đến NO2 cũng đang ở mức báo động. Tại các thành thị to như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, nồng độ NO2 đã vượt quá mức khuyến cáo của WHO. Thí dụ, trong năm 2023, nồng độ NO2 tại Hà Nội đã đạt 70 µg/m³, cao hơn đa dạng so có ngưỡng an toàn là 40 µg/m³. Điều này cho thấy thực trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam đang trở nên nghiêm trọng, đòi hỏi sự để ý và hành động nguy cấp từ các đơn vị quản lý điều hành.
3. Nồng độ SO2 (Sulfur Dioxide)
SO2, hay diêm sinh dioxide, là một chất khí độc hại được sinh ra chủ yếu từ việc đốt cháy than và dầu. SO2 mang khả năng gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc trưng là đối sở hữu hệ hô hấp. Bên cạnh đó, SO2 cũng là tác nhân chính gây ra hiện tượng mưa axit, ảnh hưởng bị động đến nông nghiệp, rừng, và nguồn nước.Thực trạng ô nhiễm không khí hiện nay tại Việt Nam cũng đang bị tác động bởi nồng độ SO2 gia nâng cao, đặc trưng là tại các khu công nghiệp và những tỉnh thành lớn. Theo Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nồng độ SO2 tại một số khu vực công nghiệp đã vượt mức cho phép, mang mức đo được lên đến 60 µg/m³, khi mà ngưỡng an toàn là 20 µg/m³. Thực trạng ô nhiễm môi trường không khí này đang đặt ra những thách thức to cho Việt Nam trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cùng đồng.
4. Nồng độ O3 (Ozon tầng thấp)
Ozon tầng thấp (O3) là một trong các chất gây ô nhiễm không khí hiểm nguy, được hình thành lúc các oxit nitrogen (NOx) và những hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC) phản ứng dưới ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời. Dù rằng O3 ở tầng bình lưu có tác dụng bảo vệ trái đất khỏi tia cực tím, nhưng lúc xuất hiện ở tầng tốt, nó phát triển thành một chất độc hại, gây ra các vấn đề về hô hấp và khiến cho gia nâng cao nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.Thực trạng ô nhiễm môi trường không khí tại Việt Nam cho thấy nồng độ O3 tầng rẻ đang sở hữu xu thế nâng cao cao, đặc thù là tại những thành thị lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Những Báo cáo mới đây chỉ ra rằng nồng độ O3 trung bình hàng ngày ở một số khu vực thành phố đã vượt ngưỡng an toàn của WHO, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng. Thực trạng ô nhiễm không khí hiện nay này đang đặt ra những thách thức lớn cho việc kiểm soát ô nhiễm và bảo kê sức khỏe con người.
5. Chỉ số chất lượng không khí (AQI – Air Quality Index)
Chỉ số chất lượng không khí (AQI) là một chỉ số đo lường chừng độ ô nhiễm không khí dựa trên nồng độ các chất gây ô nhiễm như CO2, NO2, SO2, O3, PM2.5, và PM10. AQI là công cụ quan yếu giúp người dân và chính quyền nhận thức rõ hơn về thực trạng ô nhiễm môi trường không khí và đưa ra các giải pháp dự phòng phù hợp. Chỉ số AQI nghiêng ngả trong khoảng 0 đến 500, mang những chừng độ cảnh báo khác nhau, từ tốt tới nghiêm trọng.Thực trạng ô nhiễm môi trường không khí tại các thị thành lớn ở Việt Nam thường xuyên nằm tại mức báo động theo chỉ số AQI. Ví dụ, vào các ngày ô nhiễm nặng, AQI tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh mang thể vượt ngưỡng 200, miêu tả mức độ ô nhiễm rất cao và với hại cho sức khỏe. Các Báo cáo này cho thấy thực trạng ô nhiễm không khí đang càng ngày càng nghiêm trọng, đặc trưng là vào các tháng mùa khô.
6. Nồng độ bụi mịn PM2.5 và PM10
PM2.5 và PM10 là các hạt bụi mịn mang kích thước rất nhỏ, mang thể xâm nhập sâu vào phổi và máu, gây ra những vấn đề về hô hấp và tim mạch. PM2.5 mang tuyến đường kính nhỏ hơn 2.5 micromet, khi mà PM10 sở hữu các con phố kính nhỏ hơn 10 micromet. Những hạt này chính yếu sinh ra trong khoảng hoạt động giao thông, công nghiệp, và đốt cháy nhiên liệu hóa thạch.Thực trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam cho thấy nồng độ PM2.5 và PM10 ở những đô thị to đang tại mức rất cao. Theo số liệu của Tổng cục Môi trường, nồng độ PM2.5 ở Hà Nội thường xuyên vượt ngưỡng 50 µg/m³, trong khi ngưỡng an toàn là 25 µg/m³. Như vậy, nồng độ PM10 cũng vượt ngưỡng cho phép, đặc biệt là vào giờ cao điểm. Điều này góp phần làm trầm trọng thêm thực trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam và đe dọa sức khỏe cộng đồng.
7. Chừng độ ô nhiễm trong khoảng những hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC)
Các hợp chất hữu cơ bay tương đối (VOC) là một lực lượng các hợp chất hóa học dễ bay khá, có thể phát tán vào không khí trong khoảng phổ biến nguồn khác nhau như sơn, xăng dầu, sản phẩm hóa chất, và công đoạn công nghiệp. VOC không chỉ gây ra mùi khó chịu mà còn tham dự vào giận dữ tạo ra O3 tầng phải chăng, khiến gia tăng mức độ ô nhiễm không khí và gây hại cho sức khỏe.Ở Việt Nam, thực trạng ô nhiễm không khí hiện nay đang bị tác động nghiêm trọng bởi các VOC, đặc trưng là ở những khu công nghiệp và khu vực thị thành đông dân cư. Các nghiên cứu vừa qua cho thấy chừng độ VOC trong không khí ở nhiều khu vực đã vượt quá ngưỡng an toàn, dẫn đến sự hình thành O3 tầng tốt và khiến cho tăng nguy cơ mắc những bệnh lý về hô hấp. Thực trạng ô nhiễm không khí này đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ và các giải pháp hạn chế hiệu quả từ phía chính quyền và cùng đồng.
Việc đối mặt có những thách thức về ô nhiễm không khí đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa chính phủ, đơn vị, và cùng đồng. Chỉ lúc phần đông các bên cùng chung tay hành động, chúng ta mới sở hữu thể bảo vệ môi trường sống, đảm bảo sức khỏe cho thế hệ hiện nay và tương lai.